‘Data gestuurde logistiek voorkomt halflege autotransporters’

Het vervoer van auto’s door Europa naar de nieuwe eigenaren kan een stuk slimmer dankzij blockchaintechnologie, zegt Jon Kuiper, ceo van logistiek platform Vinturas. Grote logistieke dienstverleners werken op dit platform samen. ‘De partners houden zelf controle over de data en alle waarde die daarin besloten zit.’

Jon Kuiper is chief executive officer van Vinturas een digitaal platform op basis van blockchaintechnologie dat de logistiek in de automotive sector in Europa verbetert. Op het platform werken onder andere logistieke dienstverleners samen; AutoLink, Axess Logistics, Banco Santander, Consumer Finance, Groupe CAT, NVD Logistics en Koopman Logistics Group. Dankzij datatechnologie kan het vervoer van nieuwe en gebruikte voertuigen niet alleen efficiënter, maar ook duurzamer en minder fraudegevoelig. In de interviewreeks van Spark! – Living Labs* deelt Kuiper zijn ervaringen in data gedreven logistiek.

Dagelijks rijden trailers met duizenden auto’s – nieuw en gebruikt - door heel Europa, op weg naar dealers en consumenten. Vinturas zorgt er voor dat steeds meer van de vervoerde auto’s realtime te volgen zijn voor de partners in het netwerk. Waar liggen de voordelen?
‘De finished vehicile logistics - het vervoer van nieuwe auto’s vanaf de fabriek naar de dealer - kan efficiënter. Nu rijden nog verschillende halflege autotransporters dezelfde stad in. De een levert de auto’s bij dealer A, terwijl de ander twee straten verderop hetzelfde doet bij dealer B. Door data te verzamelen en te delen kun je de vervoersstromen beter organiseren. Dat levert kostenvoordeel voor de producent op. Ook de dealer en de klant profiteren van de blockchaintechnologie. Wie nu een nieuwe auto koopt krijgt van de dealer alleen bij benadering te horen wanneer hij de auto kan ophalen. Dat is niet meer van deze tijd. Dankzij blockchaintechnologie weet mijn dealer straks precies waar mijn nieuwe auto zich bevindt. Hij kan bij de bestelling bovendien al aangeven dat de auto wat eerder moet worden geleverd omdat ik op vakantie ga.’

Waar liggen de voordelen voor de logistieke dienstverleners zelf?
‘De klassieke manier van werken is dat een grote opdrachtgever tegen de transporteur zegt: “Dit is hoe wij business doen; rij jij maar van A naar B.” Een platform als dit biedt een kans om de waarde die in de vervoersketen besloten ligt vrij te maken. Tijdens het logistieke proces wordt immers veel waardevolle data verzameld.’

Wat zijn de ervaringen tot nu toe?
‘Eind vorig jaar is er een proef met autofabrikant Nissan afgerond. Elke auto die de fabriek van Nissan in het Noord-Engelse Sunderland is te volgen behulp van het blockchainplatform en de integratie van de verschillende systemen. Vanaf de fabriek, via een kustvaarder naar de haven van Amsterdam en op de autotransporter naar de dealer. De producent, logistieke partijen en de dealer hebben gedurende het hele proces realtime inzicht in de locatie en gegevens van de auto.’

Op welke wijze verandert de blockchaintechnologie de logistieke keten?
‘Vaak zijn delen van de keten niet zichtbaar voor deelnemers. Daardoor kunnen zij niet anticiperen op volumes die naar een terminal komen. Dat leidt vaak tot vertraging omdat er niet voldoende afvoertrucks of personeel beschikbaar is. De blockchain verandert dat; het blijkt dan mogelijk drie tot vier dagen uit de keten halen. Ook de schade afhandeling kan veel efficiënter. De claims en afhandeling zijn een belangrijk thema in finished vehicle logistics. Er worden jaarlijks 20 miljoen auto’s gemaakt in Europa, waarvan 2 tot 5 procent schade heeft. Een klein deukje is al snel een schade van € 500 euro, dan heb je het over miljoenen euro’s. Als je via het blockchainnetwerk de schade afhandeling tussen partijen efficiënter kunt maken dan voorkomt dat veel email en papierwerk.’

Het platform maakt alle stappen van de logistieke keten voor nieuwe én gebruikte voertuigen zichtbaar. Waar biedt het platform mogelijkheden voor gebruikte voertuigen?
‘Zichtbaarheid is belangrijk, maar het gaat vooral over transparantie. In Europa worden jaarlijks honderdduizenden auto’s geïmporteerd en geëxporteerd. In dat traject is helaas veel fraude. Fraude met de kilometerstand of fraude om de importheffing te ontwijken; daar wordt de branche steeds nerveuzer over. In de blockchain staat op welke gps-locatie een voertuig is, in de blockchain wordt tegelijk data zoals de kilometerstand vastgelegd. Omdat data opgeslagen in een blockchain niet te veranderen zijn, kan er niet gefraudeerd worden. Bij controle aan de grens is duidelijk dat de kilometerstand omhoog is gedraaid om de importwaarde te reduceren. Bij de aankoop kan de consument controleren of de kilometerstand klopt, en niet naar beneden is gedraaid om de waarde te verhogen. Ook de Rijksdienst voor het Wegverkeer is geïnteresseerd, vooral omdat de technologie de kans op fraude reduceert zonder het importproces zelf te veranderen. We zien ook interesse van grote vervoerders in andere sectoren. Het maakt natuurlijk geen verschil of er een auto de grens overgaat of een pallet.’

Ik kan me voorstellen dat transparantie ook financiering vergemakkelijkt?
‘Financieringsprocessen kunnen worden geautomatiseerd. Als de data laten zien dat de overdracht heeft plaatsgevonden krijgt de vervoerder automatisch het signaal om een betaling uit te voeren aan de producent. Daar is geen factureringsproces voor nodig. De technologie is bruikbaar voor uiteenlopende finance oplossingen. Zo kan op basis van de data per transport de beste finance oplossing worden geselecteerd. Ook op het gebied van verzekeringen leidt digitalisering door toepassen van blockchain technologie tot optimalisering.’

Kun je dat uitleggen, wat zijn de voordelen voor logistieke dienstverleners?
‘Zeker kleine partijen in de sector hebben weinig mogelijkheden om verzekeringen aan te laten sluiten bij hun wensen. Voor kleinere transportbedrijven in met name Oost-Europa is dat een belangrijk thema. De verzekeraar zegt nu “de schade wat hoog; dus de premie gaat omhoog. Als je twee jaar je best doet gaat de premie weer een beetje naar beneden.” Dankzij de gestandaardiseerde data kan de logistieke dienstverlener aan diverse verzekeraars zijn schadeprofiel tonen en op basis daarvan een offerte krijgen. Dat vergroot de concurrentie op verzekeringsgebied.’

De concurrentie binnen de logistieke dienstverlening is groot. Hoe is het jullie gelukt partijen aan tafel te krijgen en hen de data te delen?
‘De waarde van lead time reductie door digitalisering is voor iedereen duidelijk. Daarnaast hebben we de waarde van het netwerk inzichtelijk gemaakt. De dealer wil de consument bijvoorbeeld graag vertellen wanneer zijn auto komt; daar is onder andere de data van de scheepvaartmaatschappij voor nodig. Dan kun je de scheepvaartmaatschappij laten delen in bijdrage van de dealer aan het netwerk. Op die manier creëert de samenwerking waarde voor alle partijen. Meedoen is ook vanuit concurrentieoverwegingen aantrekkelijk. We zien dat een aantal grote Amerikaanse logistieke partijen klaar staat om zich ook op de Europese markt te begeven. Het is nu het moment om te gaan samenwerken, voordat zij voet aan de grond krijgen. Voordeel was dat de partijen die zich als eerste bij Vinturas aansloten geen directe lokale concurrenten waren. De partners zijn afkomstig uit Ierland, Scandinavië en Nederland en komen niet op elkaars markt.’

We richten ons bij Spark Living Lab! op het midden- en kleinbedrijf. Verladers, logistiek dienstverleners en producenten die vaak nog niet de kennis hebben om met deze technologie aan de slag te gaan. Herkennen jullie dit in de automotive sector?
‘Veel middelgrote en kleine bedrijven in de sector zijn onderaannemer van grotere bedrijven. Het is voor hen een uitdaging om te investeren in digitalisering. Ze voelen wel de druk: steeds meer opdrachtgevers vragen hen een app te gebruiken. We zien dat sommige autotransporteurs inmiddels met diverse apps op hun telefoon rijden van uiteenlopende merken. Kracht van Vinturas is dat we voor vijf logistieke dienstverleners werken. Iedere deelnemer kan samenwerken met alle partijen op het netwerk. Via de infrastructuur krijgen ze niet alleen opdrachten binnen maar ook de elektronische CMR vrachtbrief. De bedrijven kunnen ook digitaal informatie delen, over het begin en einde van de rit maar ook over eventuele schade. Het voordeel voor kleinere bedrijven is dat ze door zich aan te sluiten de logistieke processen volledig digitaliseren tegen variabele kosten.’

Het delen van data en het optimaliseren kan ook kansen bieden op het gebied van duurzaamheid. Waar liggen daarvoor de mogelijkheden binnen de sector?
‘Het terugdringen van de kilometers met lege transporters draagt bij aan duurzaamheid. Partijen kunnen digitaal met elkaar samenwerken op het platform, waardoor ze makkelijk ritten kunnen combineren en daarmee lege kilometers terugdringen. Ik zie blockchain ook als een voorloper van het physical internet. (Een netwerk waarin opdracht en transportmiddel elkaar dankzij artficial intelligence en internet of things automatisch vinden. Dit is nu nog niet mogelijk, red.) Een druk op de knop en elke lading wordt automatisch aan een transporteur toegewezen en wordt zo optimaal gedistribueerd.’

Welke tips heb je voor logistieke dienstverleners die de mogelijkheden van blockchaintechnologie willen verkennen?
‘De grootste uitdaging zit niet in de technologie, maar in het verandermanagement. Verandering is moeilijk; de planner is gewend om ’s ochtends bij zijn eerste kopje koffie te gaan bellen met het netwerk. “Ik sta leeg in München, heb jij nog een ritje?”. Door de technologie verandert dat. Laat je organisatie kleine stappen maken en kwantificeer de waarde die dit kan opleveren. Verandering en samenwerken met andere partijen is op lange termijn dé manier om waarde te realiseren.’

* Spark! – Living Lab is een onderzoeksproject dat deel uitmaakt van het onderzoeksprogramma Duurzame Living Labs dat (mede) gefinancierd is door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), Ministerie Infrastructuur & Waterstaat, Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek (SIA) en de topsector Logistiek. Door het delen en verbinden van kennis over de mogelijkheden wil Spark! bedrijven in Nederland kennis laten maken met blockchain en data gestuurde logistiek.

***